Αυτό που πνίγει τις πόλεις τους τελευταίους τρεις χειμώνες, η μολυσματική σκόνη από τα αποκαΐδια κάθε λογής υλικού που ρίχνεται στα τζάκια και τις σόμπες, είναι η συνέπεια μιας παλιάς ιστορίας και όχι της οικονομικής κρίσης.

Από -πολύ- παλιά

            Η έκρηξη οικοδόμησης που ξεκίνησε επί Μαρκεζίνη και Καραμανλή, τέλος της δεκαετίας του ’50, έφερε αμέτρητες νέες πολυκατοικίες των 50+ διαμερισμάτων σε κάθε πόλη ή κωμόπολη ανά την επικράτεια. Τότε, η τεράστια ανάγκη για στέγαση των προσφύγων αλλά και μετακόμιση πολλών οικογενειών, από πλινθόκτιστα σπίτια με αυλές ή παραπήγματα, σε διαμερίσματα με προδιαγραφές υγιεινής και ανέσεων, υλοποιήθηκε μέσω του Γ.Ο.Κ.’55 (Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού). Για πρώτη φορά συστάθηκε ένας νόμος που κάλυψε τις ουσιαστικές ανάγκες οικοδόμησης αλλά όχι πολεοδόμησης. Τα σπίτια χτιζόντουσαν με αντισεισμική δομή, με κεντρική θέρμανση, μελέτη φωτισμού και εξαερισμού, γραφείο υπηρεσιών και ασφαλείας (θυρωρείο), αλλά όχι μόνωση, όχι αυτόνομη θέρμανση, όχι εναλλακτικές πηγές αυτής. Αυτές είναι οι αιτίες που πληρώνουμε σήμερα. Αλλά δεν ήταν άγνωστες στους μηχανικούς, ας κοιτούσαν λίγο δίπλα τους… την κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική.

            Στα υπόγεια τους λοιπόν, υπήρχε το μηχανοστάσιο με το λέβητα πετρελαίου. Δεν υπήρχε πρόβλεψη για κάποια άλλη μέθοδο θέρμανσης. Αυτή η οικοδόμηση συνεχίστηκε για 20 χρόνια περίπου, παράγοντας την πλειοψηφία των πολυκατοικιών που έχει ακόμα η Ελλάδα. Το μοντέλο αυτό λειτουργούσε καλά όσο υπήρχε ο θυρωρός που τα κανόνιζε όλα. Όμως τέλος της δεκαετίας του ’70 όπου το επάγγελμα του θυρωρού χανόταν, οι ένοικοι άρχισαν να αναλαμβάνουν εκ περιτροπής την διαχείριση των εξόδων/κοινοχρήστων και να μη συμφωνούν συχνά με τα ωράρια θέρμανσης.

Το πρώτο βήμα

            Αρχές της δεκαετίας του ’90, άρχισαν να κατασκευάζονται οι πρώτες πολυκατοικίες με αυτόνομη θέρμανση, το οποίο σήμαινε πως ο κάθε ένοικος είχε δικό του μετρητή κατανάλωσης στο διαμέρισμα του, άρα ελευθερία στο πότε και πόσο θα ζεσταινόταν. Ένα πρόβλημα φάνηκε να λύνεται. Όμως τι γινόταν στις παλιές πολυκατοικίες; Την ίδια εποχή έκαναν την εμφάνιση τους και τα κλιματιστικά τοίχου, κυρίως για να αντιμετωπιστεί η ζέστη του καλοκαιριού. Όμως κάποιοι βρήκαν ευκαιρία να τα χρησιμοποιούν και για το χειμώνα λόγω του χαμηλότερου κόστους χρήσης έναντι του πετρελαίου αλλά και για να έχουν κι αυτοί ανεξαρτησία απ’ τους άλλους ενοίκους. Όμως το κλιματιστικό δεν ζεσταίνει όπως το καλοριφέρ ή η σόμπα.

            Με τις τελευταίες υπέρογκες αυξήσεις των τιμολογίων της Δ.Ε.Η. οι καταναλωτές στράφηκαν σε μεθόδους θέρμανσης ανεξάρτητες και από το πετρέλαιο και το ρεύμα, χωρίς σωστή ενημέρωση και έρευνα. Έτσι τα τζάκια ή οι ξυλόσομπες καίνε ό,τι άχρηστο υπάρχει στο σπίτι, ακατάλληλα υλικά καύσης, καρκινογόνα. Μα τι μπορούν να κάνουν;

            Σαφώς και το φυσικό αέριο θα ήταν μια λύση, αλλά έμεινε στη μέση. Υπάρχουν όμως οι σόμπες βιομάζας, αιθυλικής αλκοόλης, τα ενεργειακά τζάκια, η γεωθερμία, οι εναλλάκτες αέρος, οι θερμοσυσσωρευτές, οι θερμοπομποί, αλλά τα πιο οικονομικά σύμφωνα με μετρήσεις ειδικών παραμένουν τα κλιματιστικά (πχ: http://www.bestprice.gr/store/heating.html). Μήπως φταίνε οι πολιτικοί και για την αμάθεια μας; Ενημερωθείτε και δώστε μια αναπνοή στη πόλη σας.